آراز غلامی

یادداشت‌هایی از تاملات، خاطرات و رویدادها

Gallery iPhone Pen RSS1408 Subscriber
ᛁ ᚨᚱᚨᛉ ᚹᚱᚩᛏᛖ ᛏᚻᛁᛋ ᚱᚢᚾᛁᚳ ᛒᛚᚩᚷ (?)
SINCE 2006

زبان آنتولوژی یا هستی‌شناسی وب

کنسرسیوم وب جهانی در نوامبر 2002، زبان OWL را به عنوان زبان نشانه‌گذاری معنایی به منظور انتشار و تسهیم هستی‌شناسی‌های وب پیشنهاد کرد. این زبان بر مبنای RDF و برگرفته از DAML+OIL است. OWL یکی از زبان‌های نشانه‌گذاری معنایی است که با تعریف کلاس‌ها، نمونه‌ها و روابط به طور واضح و رسمی در توسعه و ساخت هستی‌شناسی‌ها به کار می‌رود. OWL نسبت به XML، RDF و RDFS امکانات بیشتری برای بیان مفاهیم و معانی دارد و به دلیل قابلیت نمایش محتوای میانکنش‌پذیر رایانه‌ها در وب، برتر از سایر زبان‌ها است. این زبان دارای سه زبان فرعی OWL Lite، OWL DL و OWL Full است که هر یک ویژگی‌های خاص خود را دارند و برای گروه خاصی از کاربران طراحی شده‌اند.

آنتولوژی ریشه‌ای لاتین دارد، از دو واژه (آنتو) به معنی هستی و (لوجیا) به معنی شناخت و مطالعه به وجود آمده است و درکل به معنی هستی‌شناسی یا شناخت هستی است. قسمت نخستین این ترکیب، اشاره به هستی و قسمت دوم آن، همان شناخت فردی است که انسان یونانی درصدد دستیابی به آن بوده است بنابراین، یونانیان با آنتولوژی، قصد شناخت جهان را داشتند و به همین دلیل آنتولوژی را هستی‌شناسی می‌گویند. ازاین‌رو معنی و مفهوم واژه آنتولوژی که از انجمن هوش مصنوعی گرفته‌شده است، معنای صریح وب معنایی را تشریح می‌کند. آنتولوژی تعاریف، طبقه‌بندی فراگیر و جامع اشیاء و ارتباطات میان آن‌ها را در تمام عالم هستی معرفی می‌کند که درواقع برآمده از مفاهیم و ایده‌های قدیمی‌تر و ژرف‌تر آن در فلسفه است. تعریف اصلی آنتولوژی­ها که امروزه معنای حقیقی خود را به دست آورده‌اند، توسط توماس گروبر انجام‌شده است او عقیده دارد که آنتولوژی یک مشخصه رسمی و یک موجودیت از ادراک و مفهوم است، مشخصه یک آنتولوژی از تشریح رسمی مجموعه عبارات و ارتباطات میان آن‌ها که با یک‌زبان خاص و در یک فایل که برای رایانه­ها نیز قابل‌فهم باشد، به دست می‌آید.

زبان هستی‌شناسی وب یا آوُ‌ل (جغد) (Web Ontology Language – OWL) یک زبان نشانه‌‌گذاری‌ست که جهت نشر و تبادل دانش در فضای اینترنت در دامنه وب معنایی توسط Mike Dean و Guus Schreiber در سال ۲۰۰۲ ساخته شد. هستی‌شناسی هم نام شاخه‌ای از فلسفه و هم بخشی است از علوم کامپیوتری‌ست که با رشدی سریع در حال پیدایش و گسترش است. نسخه دوم در ۱۲ نوامبر ۲۰۰۹ منتشر شد.

OWL به عنوان ابزاری برای مدل کردن دانش مربوط به یک حوزهٔ خاص به کار می‌رود. تمام دانش موجود در آن حوزه، به صورت خانواده‌ای از مفاهیم وابسته مدلسازی می‌شوند که میان آن‌ها روابط شمول برقرار است. به عبارت دیگر کل اطلاعات مزبور به صورت درختی سلسله مراتبی مدل می‌شود که هر چه در آن پایین‌تر می‌رویم، با مفاهیم تخصصی‌تر آن حوزه مواجه می‌شویم.

هستی‌شناسی‌های آول (OWL) را می‌شود در سه نوع (زیرزبان) به شرح زیر طبقه‌بندی نمود. صفت اصلی جداکننده در هر یک از این انواع بیان‌گری آن است.

  • آوُل-لایت دارای کمترین بیان‌گری نسبت به دو زیرزبان دیگر است.\
  • آوُل-دی‌ال بیان‌آوری مابین دو نوع آوُل-لایت و آوُل کامل را در خود دارد.
  • آوُل کامل حداکثر بیان‌گری را داراست.

دریافت نسخه بهینه‌شده‌ی OWL Web Ontology Language Guide
مرجع کامل و اطلاعات بیشتر در کنسرسیوم جهانی وب

آراز غلامی
پنج‌شنبه، ۱۵ اکتبر ۲۰۲۰


Nazar Amulet